Trong hơn 10 năm trở lại đây, du học nổi lên là một “cơn sốt” của toàn xã hội. Người người nhà nhà đi du học. Nào những “giấc mơ Mỹ”, nào những “mảnh đất hứa”, nào những “Hàn Quốc đi về phía bình minh”, v.v Du học học bổng toàn phần cũng có, du học 85%, 75%, 50% cũng có và du học tự túc thậm chí còn nhiều hơn. Có những ông bố bà mẹ chi hàng trăm triệu, thậm chí cả tỷ đồng để gửi con em mình sang nước ngoài học mà không cần quan tâm con em họ thích gì, học gì, miễn sao mang được cái bằng tốt nghiệp về là cả họ mát mặt. Những du học sinh ấy, chẳng hiểu họ sang nước ngoài để học Đại học hay để Học đại? Rồi có những câu chuyện du học sinh du học bị “sốc văn hóa”, không thể nào hòa nhập được với cộng đồng người bản xứ, thế là lại lủi thủi “khăn gói” đi về; những học sinh không cập đủ trình với chương trình học, học tới học lui cũng không thể nào vớt vát nên lại về nước dở dang; những du học sinh mải mê làm thêm kiếm tiền mà bỏ cả học,… Đó chỉ là ba trong số “1001 câu chuyện” của các du học sinh mà chính bản thân họ không thể tự mình trả lời câu hỏi “Đi du học làm gì?”.
Chính vì thế, điều quan trọng đầu tiên khi có ý định đi du học không phải là GPA của mình bao nhiêu, hoạt động ngoại khóa của mình thế nào rồi các chứng chỉ IELTS, TOEFL, SAT, điều kiện tài chính gia đình, lên các trang mạng, các diễn đàn hỏi bí quyết mà điểm chính yếu nhất là mục đích đi du học của bản thân là gì, phải tìm ra câu trả lời thỏa đáng nhất cho câu hỏi “Đi du học làm gì?”. Nếu câu trả lời của bạn chỉ là đi du học cho vui, để khoe với thiên hạ, để thể hiện mình thì xin khiếu, các bạn nên ở nhà thì hơn. Ở Việt Nam không phải là không có trường Đại học tốt, thậm chí chúng còn phù hợp với khả năng của bạn hơn là ở nước ngoài. Học vừa gần nhà, vừa hợp với bản thân lại không tốn quá nhiều tiền của gia đình. Còn nếu câu trả lời của bạn chỉ đơn giản là đi để trải nghiệm văn hóa thì mình khuyên bạn nên đăng kí tham gia các chương trình ngắn hạn, các chương trình trao đổi ở nước ngoài hoặc các công việc tình nguyện quốc tế hay thậm chí tự mình đi du lịch các nước. Thế là đủ với mục đích của bạn, vừa được trải nghiệm, tìm hiểu văn hóa lại không tốn nhiều công sức bằng việc du học.
“Du học” là kết hợp của việc “du” và việc “học” nhưng bạn phải xác định cho rõ vế nào là vế chính, vế nào là vế phụ. “Du học” không chỉ đơn giản chỉ là đi chơi, ngao du đây đó mà quan trọng là học hỏi, tìm tòi, phát triển bản thân và tiếp thu những tinh hoa nhân loại.
Ngay từ đầu phải xác định cho rõ bản thân “Đi du học làm gì?” khi đăng kí hoặc xin học bổng. Du học nghe có vẻ đơn giản, hay ho và thú vị, trải toàn màu hồng như những bài viết trên mạng, những bức ảnh các du học sinh đăng lên trang cá nhân. Nhưng bạn nào có biết đằng sau những bức ảnh ấy lại là hàng giờ liền học hành, cày cuốc sao cho đáp ứng được yêu cầu khắt khe của nền giáo dục nước ngoài, những giờ làm thêm chắt chiu từng đồng bạc… Nếu không thể tự mình trả lời câu hỏi căn bản đó thì dù bạn có được học bổng toàn phần, con đường du học của bạn cũng chẳng mấy thành công, rồi bạn lại sớm thêm tên mình vào “1001 câu chuyện” du học kia lúc nào chẳng biết.