Đại khái tui có một ít kinh nghiệm xin học bổng Pháp, bao gồm học bổng Eiffel, học bổng Đại sứ quán và học bổng Ile de France – hồi tui làm hồ sơ cũng trầy trật mờ mịt lắm, tại ngoài cái quy chế ra thì chả có cái gì thiết thực, đi hỏi mấy người đi trước thì hoặc là ngại, hoặc là hỏi mà người ta bận, hoặc là người ta rảnh mà hổng thèm trả lời, bởi, hồ sơ đã xấu còn mò mẫm trong bóng tối nên… mém đậu mấy lần. Bây giờ tự thấy mình cũng có tư cách làm người đi trước rồi, quyết tâm đem cái mớ kinh nghiệm trong bụng viết ra đây cho mọi người bơi dzô học hỏi. Bạn nào muốn hỏi mà ngại xui (kiểu như nói trước bước không qua) thì cứ email hoặc pm cho tui, tui mần được gì giúp thì tui mần cho mí bạn.Ngoài mấy cái học bổng ở trên ra, còn học bổng AUF, học bổng các vùng khác ở Pháp, học bổng của Science-Po, Paris Saclay, vân vân, có điều tui hổng rành, nên dưới đây chỉ có thông tin của học bổng Eiffel, học bổng Đại sứ quán và học bổng Ile de France thôi. Bạn nào có hỏi tui về mấy học bổng kia thì tui cũng chịu à.
HỌC BỔNG EIFFEL VÀ HỌC BỔNG ILE DE FRANCE (IDF)
Theo quánh giá của tui thì Eiffel là học bổng danh giá nhứt và khó nhứt cho sinh viên đi Pháp. Học bổng này cho học thạc sĩ và tiến sĩ, cho luôn vé máy bay khứ hồi, bảo hiểm xã hội, miễn phí xin visa, hỗ trợ nhà ở, và không bao gồm học phí. Bạn nào học trường học phí bình thường (từ vài trăm euros tới ba, bốn ngàn euros) thì nhận học bổng này sống khỏe. Bậc thạc sĩ được hơn 1100e và tiến sĩ được hơn 1400e, với số tiền này thì mí bạn sống thong thả ở Paris, mỗi tháng còn để dành được vài trăm euros bù vô tiền học phí. Trừ mí bạn thích pạc ti ăn nhậu thì nhiêu đây mới coi bộ không đủ.Với học bổng Eiffel, mí bạn có thể xin thêm một khóa học tiếng miễn phí kéo dài tối đa 2 tháng trước ngày nhập học, ví dụ bình thường học kì ở Pháp bắt đầu vào tháng 9 thì bạn có thể xin đi đầu tháng 7 để học tiếng, rảnh rỗi còn có dịp đi chơi tứ xứ nữa, mai mốt vô học kì thì vắt đuôi lên mà học khỏi dám đi đâu.Học bổng IDF thì hơi hạn chế hơn chút xíu, chỉ giới hạn trong các trường vùng Ile de France, tức là Paris và các thành phố lân cận. Mấy bạn chịu khó bơi vô website của Campus coi trường nào thuộc vùng IDF rồi lọc ra nha. Học bổng IDF chỉ cho đúng 10,500e cho 10 tháng học thạc sĩ – nếu học giỏi năm đầu M1 có thể xin tiếp cho M2, nhưng mà khúc xin tiếp này tui hổng biết nên hổng bàn. Mấy bạn phải tự xoay tiền học phí vì học bổng IDF cũng không bao gồm học phí, không cho vé máy bay, không hỗ trợ visa, không có bất kì khoản hỗ trợ nào khác – sinh viên phải ở trong kí túc xá CIUP. Bởi vậy tips cho bạn nào nhắm xin IDF để có thể maximise học bổng này là (i) chọn trường nào học phí rẻ rẻ thôi, vài trăm euro thôi (trừ mấy bạn nhà giàu thì tui hổng ý kiến); và (ii) chọn trường nào gần trung tâm Paris hoặc nhắm tuyến métro tiện đi học mà học. Với 1050e mỗi tháng ở Paris thì mấy bạn sống cũng khỏe đó.Thông tin cụ thể thì mí bạn vô coi web của đại sứ quán và vùng IDF, có hết mấy quy chế trên đó, đọc rồi ngâm cứu. Thường thì mùa săn học bổng Pháp sẽ bắt đầu vào khoảng tháng 11 và kết thúc vào tháng tư. Dưới đây tui sẽ đề nghị một timeline để mí bạn dễ theo dõi, thời gian thực tế có thể khác so với quy chế một vài tuần cho tới một tháng, do mỗi năm mỗi khác. Ví dụ bạn muốn đi Pháp cho năm 2016-2017, thì từ cuối năm 2015 mấy bạn đã phải vắt chân lên mà chuẩn bị rồi, nếu muốn có đủ tư cách mà xin học bổng. Học bổng Eiffel và IDF sẽ nói chi tiết và lảm nhảm nhiều nhất – hai đứa này đặt chung với nhau là vì quy trình tương tự nhau.Update: học bổng Eiffel năm nay mở rồi hén, các bạn có thể bơi vô đây coi thông tin chi tiết: http://www.campusfrance.org/en/eiffelhttp://www.campusfrance.org/sites/default/files/vademecum_eiffel_2016_uk.pdf
Bước 0: Trước khi bắt đầu nghĩ tới việc xin học bổng
Mấy bạn phải học cho giỏi, ráng làm đẹp hồ sơ của mình, ngoài việc cắm mặt vô học thì cũng nên làm thân với mấy đứa đoàn hội, tham gia phong trào sinh viên này nọ, câu lạc bộ tiếng Pháp tiếng Anh hay văn nghệ gì cũng được, phải làm một sinh viên vừa giỏi vừa năng động. Mấy bạn học tàng tàng thì ráng mà vớt vát khoản này, chớ tốt nghiệp trung bình mà còn thụ động thì ai mà thèm cho học bổng. Đừng tự ái, tiền không phải từ trên trời rớt xuống, mấy bạn phải ráng lên. Theo tui, bèo nhứt để có thể nghĩ tới việc xin học bổng thì bạn phải tốt nghiệp đại học loại khá trở lên, làm một sinh viên năng động. Có thể không có điều kiện tham gia hoạt động này nọ thì mấy việc làm thêm như là gia sư, bồi bàn, tiếp tân… cũng được. Phải thể hiện cho người ta (mấy người có tiền mà có thể bao mấy bạn đi ngoài ra nước học đó) thấy là mấy bạn xứng đáng.
Bước 0.5: Trước tháng 10/2015
Cỡ khoảng tháng 8 là mấy bạn sinh viên tốt nghiệp hết rồi. Thôi giờ này còn vớt vát được gì nữa, giờ cong đít lên mà học ngoại ngữ. Mấy học bổng này hay ở chỗ là cho luôn sinh viên học tiếng Anh luôn, nên nếu bạn không thông tuệ tiếng Pháp mà rất giỏi tiếng Anh thì cũng có thể nhắm đi Pháp đó. Thời gian sau khi tốt nghiệp và trước khi xin học bổng là thời gian đang rảnh, mấy bạn tập trung học hành ôn luyện đi, thi cái bằng IELTS cho cao điểm, B2 hay C1 tiếng Pháp gì đó, nói chung là xì xà xì xồ được ngoại ngữ nào thì đi thi lấy bằng hết. Nghĩ sao vậy, đi du học mà, ngoại ngữ là một phần thiết yếu của cuộc sống : ))Chậm nhất là tháng 11 năm 2015 mấy bạn phải có chứng chỉ B2, C1 hoặc là IELTS (hoặc tương đương) nha. Để nhét vô hồ sơ xin học bổng đó.
Bước 1: Tháng 11/2015
Sau khi có cái bằng tốt nghiệp đại học đẹp đẹp, bằng ngoại ngữ đẹp đẹp, bây giờ là chọn trường. Đối với học bổng Eiffel và học bổng IDF thì đây là một bước rất quan trọng. Tại sao, vì cái trường bạn chọn chính là cái trường sẽ góp phần không nhỏ trong việc xin tiền cho bạn đi học đó. Sinh viên không được trực tiếp nộp hồ sơ lên Eiffel hay IDF mà phải thông qua trường.Rồi, chui vô trang web của Campus France mà chọn trường, thích học ngành gì thì chọn ngành đó, nếu xin Eiffel thì khắp nước Pháp muốn chọn trường nào thì chọn, nếu xin IDF thì loanh quanh trong vùng IDF thôi nhen. Thường Eiffel người ta ưu tiên cho mấy ngành khoa học, kinh tế, luật – dạo này không cập nhật nên không biết mấy ngành khác có được xin không – mấy bạn check lại nha.Sau khi nghiên cứu được mấy trường xong thì bốc ra một trường mấy bạn ưng bụng nhứt, nhắm là tỉ lệ đậu cao nhứt. Với hai học bổng này, chỉ duy nhất một trường được gửi hồ sơ xin học bổng cho bạn. Bạn nào lanh mà để 2 trường xin Eiffel hoặc 2 trường xin IDF là tạch luôn khỏi gửi xe đi xin học bổng luôn nha.Bốc ra được một trường rồi, giờ bắt đầu nghiên cứu trường đó, mò mẫm chương trình học, thầy cô dạy, tất cả thông tin liên quan. Suy nghĩ xem mình có thuyết phục đươc trường này không. Ví dụ bạn nào học đại học bằng trung bình, tiếng Pháp B1 mà đi xin vô học Panthéon-Asass thì thôi nha.Chắc chờ mấy bạn nghiên cứu trường xong thì cũng bắt đầu có thông tin học bổng Eiffel. IDF thì trễ hơn, thường là tháng 1. Nhưng không sao, xin sớm thì chủ động được về mặt thời gian.Nghiên cứu được trường rồi, bây giờ chuẩn bị hồ sơ đầy đủ – ít nhất là gồm CV, motivation letter, bảng điểm, bằng ngoại ngữ các thể loại, rồi viết email tán tỉnh responsable. Viết email cho họ, giới thiệu bạn là ai, ở đâu ra, làm được trò gì, thiết tha muốn học trường đó ra làm sao, xin họ nhận học, nhân tiện xin giùm học bổng Eiffel/IDF giùm luôn.Viết xong email gửi đi rồi thì ngồi nhà chờ. Trong lúc chờ đợi thì bốc ra một trường khác, để lỡ rớt thì nhanh chóng nộp liền. Nhớ là viết email cho đàng hoàng, đọc kĩ tìm lỗi chính tả, sửa font chữ, màu chữ, đổi tên file attach, dùng địa chỉ email chuyên nghiệp một chút, đừng xài mấy cái babygirl123 hay là hotboy456 hay tương tự là được.Chờ được khoảng 2-3 tuần mà không thấy động tĩnh gì thì cứ viết email nhẹ nhàng hỏi họ, coi tình hình hồ sơ sao rồi. Họ mà không trả lời thì lại 1 tháng sau viết email nhắc – họ mà từ chối hoặc tiếp tục đóng phim Sự im lặng của trường học (hiếm lắm) thì viết email cám ơn họ, nói thôi mình chia tay từ đây, em đi năn nỉ trường khác xin học bổng cho em. Rồi tiếp tục viết email cho trường khác, tán tỉnh lại từ đầu.
Bước 2: Tháng 12/2015 – đầu tháng 1/2016
Trong khi chờ đợi trường thì chuẩn bị thu thập hồ sơ mà Eiffel/IDF yêu cầu. Thường thì sẽ có đơn xin học bổng (cái form của họ), CV (form Europass), motivation letter (personal statement – tự bạn viết), bảng điểm, bằng tốt nghiệp, 2 reference letter. Ref letter đối với sinh viên mới tốt nghiệp thì là thầy cô – nhớ chọn thầy cô nào hiểu rõ bạn nhất mà xin, làm sao cho hợp lý. Nếu bạn nào đã đi làm rồi thì 1 thư từ thầy cô, 1 thư từ sếp cũng hay. Chi tiết từng giấy tờ thì trên mạng đầy rẫy, mấy bạn tự thân vận động nha. Ráng đầu tư cho mấy tờ giấy này – tụi nó sẽ mang tới cơ hội mỗi tháng 1000e cho bạn ở Cộng hòa Pháp xa xôi đó.Khi nào trường trả lời bạn là đồng ý xin học bổng cho bạn, họ sẽ yêu cầu bạn gửi giấy tờ. Cứ theo hướng dẫn của họ mà làm, cái gì không hiểu thì hỏi, cứ mạnh dạn, sinh viên mà, có gì để mất đâu, miễn đừng hỏi mấy câu khờ khờ là được.Rồi, tập hợp hết giấy tờ đồ nghề rồi, gửi email cho trường, lịch sự cám ơn họ. Rồi xong.Đối với học bổng Eiffel và học bổng IDF, đây là tất cả những gì bạn có thể làm để xin được học bổng. Bước còn lại là ngồi chờ. Được thì đi ngoài ra nước học, không được thì học trong nước, không thì đi làm, không sao hết.Kết quả Eiffel thường sẽ có vào tháng 4, IDF thì khoảng tháng 5 – nhưng tháng 7 mới là kết quả cuối cùng. Bạn nào có học bổng thì chúc mừng nha, nếu nhờ đọc được bài của tui mà đỡ lờ mờ chút xíu thì viết cho tui vài dòng cho tui dzui lây, còn không có học bổng thì welcome mấy bạn viết email than phiền.Tóm lại:Học bổng Eiffel và IDF yêu cầu các bạn làm những bước sau:Gửi hồ sơ cho trường, xin trường nhận học và xin trường xin học bổng cho bạn.
Khi trường chấp nhận, gửi cho họ bộ hồ sơ học bổng chính thức.
Ngồi chờ. : ))
Ngoài ra, để có thể đi Pháp học, mấy bạn vui lòng làm thủ tục khai hồ sơ Campus France. Hạn cuối cho hồ sơ thạc sĩ là 31/3/2016, bởi mấy bạn cứ từ từ mà làm trong lúc chờ đợi, được học bổng thì đi, không thì thôi, không sao cả.
HỌC BỔNG ĐẠI SỨ QUÁN PHÁP
Học bổng này hơi phức tạp hơn hai đứa kia một chút, mấy bạn đọc quy chế sẽ biết. Tiền cũng ít hơn, khoảng 700e một tháng, nhưng bù lại được miễn học phí. Bởi vậy mấy bạn nào xin học bổng này cứ tự tin xin mấy trường mà học phí mười mấy ngàn euros, có đại sứ quán bao hết mấy bạn à. : ))Để xin học bổng này, mấy bạn vui lòng mần bước 0 và bước 0.5 giùm tui, sau đó mới đọc tiếp mấy bước sau đây:
Bước 1: Tháng 11/2015
Học bổng Đại sứ quán khác với hai đứa kia ở chỗ là bạn tự xin, không trường nào xin giùm hết, và bạn được chọn tối đa 3 trường. Bởi vậy thoải mái đi, hốt 3 trường vô danh sách (và không cần quan tâm tới học phí : ))). Sau đó cũng nên email trao đổi với trường, xin họ nhận bạn, hoặc cho họ biết bạn đang làm hồ sơ xin học bổng Đại sứ quán. Năm tui xin thì điều này được khuyến khích, không biết giờ có thay đổi gì không. Trong bộ hồ sơ xin học bổng Đại sứ quán nên nhét hết bằng chứng trao đổi với trường vô, có thể là email, có thể là attestation của trường, tùy.
Bước 2: Trước tháng 12/2015, chậm nhất đầu tháng 1/2016
Chuẩn bị hồ sơ. Cơ bản nó cũng giống hai học bổng trên, có khác một điểm quan trọng là bạn cần nộp Professional project trong hồ sơ xin học bổng. Tờ giấy này (cùng với motivation letter) là rất rất quan trọng, cho nên phải đầu tư. Nếu motivation letter mấy bạn có thể chém gió, than nghèo kể khổ, thì professional project yêu cầu mấy bạn phải nghiên cứu ngành học của mình, nghiên cứu thị trường, nghiên cứu chương trình học, vân vân, các thể loại nghiên cứu để có thể cho ra đời một project người ta đọc vô thấy là, ờ con bé này thông minh quá sáng láng quá, cho tiền nó đi học đi, để ngồi nhà uổng lắm. Chứ đừng copy-paste qua loa rồi gửi họ, vì cho dù họ có mù quáng bốc bạn vô vòng tiếp theo thì tới lúc phỏng vấn cũng lộ ra à. Phải đầu tư, đầu tư.Cho tới deadline của học bổng này, thường là tháng 1 hàng năm, bạn phải hoàn thành hết tất cả các giấy tờ cần nộp, in ra, kí tên, xếp thứ tự đẹp đẽ gọn ghẽ, gửi ra phòng học bổng ngoài Hà Nội cùng lúc với việc gửi email các hồ sơ này.Khi phòng học bổng nhận được email và giấy tờ, họ sẽ báo bạn biết. Rồi, xong bước 2. Bây giờ cũng ngồi chờ.
Bước 3: Khoảng tháng 3 hoặc tháng 4/2016
Nếu hồ sơ được chọn, trong khoảng thời gian này bạn sẽ nhận được email từ đại sứ quán, báo cho biết bạn đã được chọn, họ sẽ xếp lịch một ngày đẹp trời để phỏng vấn bạn. Nếu bạn ở ngoài Hà Nội thì sướng, họ được thấy vẻ ngoài xinh đệp của bạn trong lúc nói chuyện với bạn, còn nếu bạn ở những nơi khác thì chắc phỏng vấn qua skype, lúc này chỉ mong con cá mập nó đừng có cắn cáp…Trong vòng phỏng vấn, bạn sẽ nói chuyện với 3 giám khảo, họ đã nghiên cứu hồ sơ của bạn rồi, bây giờ họ sẽ nói chuyện với bạn, xem tiếng nước ngoài của bạn thế nào, cách trình bày hồ sơ của bạn thế nào, coi hoài bão và ước mơ của bạn ra làm sao, họ sẽ yêu cầu bạn tóm tắt project, rồi hỏi mấy câu liên quan. Xong vòng phỏng vấn rồi, bây giờ đúng là ngồi chờ thiệt, vì bạn không còn làm được chuyện gì nữa (ngoài việc khai hồ sơ Campus France như đã nói ở trên). Trong quá trình làm hồ sơ Campus France, có gì không biết có thể hỏi thẳng mấy anh chị ở đó, họ đều rất nhiệt tình và dễ thương.Tóm lại, học bổng Đại sứ quán yêu cầu mấy bạn làm các động tác sau:Chọn trường và tiếp xúc ban đầu với trường.
Chuẩn bị hồ sơ học bổng, nộp hồ sơ trực tiếp đồng thời bằng email và qua đường bưu điện.
Tham gia vòng phỏng vấn.
Ngồi chờ : ))Hi vọng mấy dòng lảm nhảm của tui phần nào giúp ích được mấy bạn. Chúc mấy bạn hốt được một đống tiền của chính phủ Pháp và bay cao bay xa.PS: Tui nhận thấy là mặc dù có nhiều bài viết trên mạng tới đâu về việc săn và xin học bổng, mọi người cũng sẽ bị bối rối và mù mờ và nhiều khi lạc đường. Vì vậy, như đã nói ở đầu bài, bạn nào tình cờ đọc được bài này của tui và nghiêm túc muốn xin học bổng đi Pháp, tui sẵn sàng làm người tư vấn tâm sinh lí cho mấy bạn
